Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
Treść
21 lutego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego
Obchodzony jest od 2000 r.
Jego celem jest ochrona języków ojczystych oraz dbanie o języki zagrożone i ginące.
Okazuje się bowiem, że w XXI wieku nadal wymierają języki…
Według ONZ z badań w 2016 r. aż 40 % spośród używanych na świecie języków zagrożonych było wyginięciem.
A od 1950 roku zniknęło całkowicie aż 250 języków!!!
Wyobrażacie to sobie?
Żeby zrozumieć jak przerażające są te statystyki, należy uświadomić sobie, że język każdej społeczności stanowi jej TOŻSAMOŚĆ NARODOWĄ, KULTUROWĄ, HISTORYCZNĄ… Jest ŁACZĄCYM POKOLENIA FILAREM.
W języku narodowym ukryte są nasze korzenie. Język to łączące nas z naszymi przodkami spoiwo, które daje dam poczucie bezpieczeństwa narodowego. W nim spisane zostały dzieje naszego narodu, nim rozmawiamy z najbliższymi…
Tak więc my- ludzie go tworzymy i my- tym samym- mamy wpływ na jego przekształcanie oraz jego trwanie.
Trudne dzieje naszego narodu pokazują jak wiele nasi przodkowie- Polacy przez wiele pokoleń zrobili, by pomimo wszelkich starań wykorzenienia nas i pozbawienia tożsamości narodowej, uchronić nasz język przed zagładą.
Ile włożyli wysiłku, by obecnie żyjące pokolenie Polaków mogło posługiwać się MOWĄ OJCZYSTĄ. Było tak chociażby w czasie trwających aż 123 lata zaborów, kiedy wielu Polaków potajemnie z narażeniem własnego życia uczyło swoje dzieci języka polskiego, prawdziwej historii oraz czytało młodemu pokoleniu polską literaturę, w której niejednokrotnie spisane były również ważne wydarzenia w dziejach naszego narodu, dające wiarę i nadzieję na odzyskanie Wolności; na odzyskanie wymazanych przez zaborców z mapy świata, ziem polskich, by dzieci nie tylko polskie, ale na całym świecie, uczyły się geografii Europy z istniejącą w jej sercu Polską. By Polacy odzyskali swój dom- swoją Ojczyznę.
Dlatego naszym zadaniem dzisiaj jest PIELĘGNOWANIE JĘZYKA OJCZYSTEGO- POPRAWNOŚCI ZAPISU I WYMOWY. Każdy wyraz bowiem kryje w sobie historię, jest świadectwem historycznym naszego narodu. Dlatego zamiast narzekać na ortografię i nie przejmować się poprawnym zapisem polskich wyrazów, WŁĄCZMY ŚWIADOMOŚĆ. Dbajmy o poprawność zapisu i wymowy!
Dbając bowiem o język ojczysty i chroniąc go, dbamy o własną tożsamość narodową. Dlatego starajmy się nie tylko w szkole, nie tylko na dyktandzie, ale w codziennych rozmowach z bliskimi, kolegami, w czasie zabaw i wspólnych prac, pisząc sms-y o poprawność zapisu (ż/rzs, ch/ h, u/ ó; ą/ ę) i wymowy. BO OD NAS ZALEŻĄ LOSY NASZEGO JĘZYKA, A WIĘC NAS SAMYCH. Nie możemy zobojętnieć, nie możemy pozwolić sobie na dowolność zapisu i form… bo język stanowi nasze korzenie narodowe. … Jak roślina- bez nich długo nie przetrwamy.
Dlatego ważne jest także pielęgnowanie różnorodności regionalnej nie tylko w kulturze, obyczajach, ale właśnie w języku. Nasz kraj jest piękny, różnorodny i bogaty nie tylko w krajobrazy, ale i kultury społeczeństw go zamieszkujących.
Jedynym językiem w Polsce, który prawnie posiada status języka regionalnego, jest język kaszubski (kaszëbsczi jãzëk, kaszëbskô mòwa).
Język regionalny to na terenie Europy odmiana języka rdzennego, który nie jest językiem mniejszości narodowej, jest natomiast blisko spokrewniony z językiem większości (językiem oficjalnym państwa), a historycznie rozwijał się równolegle do języka oficjalnego.
Obecnie kaszubski przeżywa renesans, od 2009 roku jest silnie rewitalizowany w związku z wprowadzeniem w życie wymogów Europejskiej karty języków regionalnych i mniejszościowych. Pojawiły się dwujęzyczne nazwy miasteczek, witryn, powstało kaszubskie radio, wydaje się książki i czasopisma, a nawet odprawia liturgię w kościołach po kaszubsku. Ponad 10 000 osób uczy się języka kaszubskiego w kilkudziesięciu szkołach, od 2005 roku można zdawać z kaszubskiego maturę, a od 2009 roku Uniwersytet Gdański oferuje możliwość studiowania specjalizacji – nauczanie języka polskiego oraz wiedzy o języku i kulturze kaszubskiej.
Nie każdy język zagrożony wymarciem miał tyle szczęścia, np. język Łemków, uznawanych w Polsce za mniejszość etniczną, trafił zaledwie do nauczania w kilku szkołach w 2001 roku, mimo że Spis Powszechny z 2011 roku wykazał, że w Polsce językiem łemkowskim w kontaktach domowych posługuje się około 7 tysięcy osób.
Zachęcam do krótkiej lektury na temat różnorodności języków, jakimi posługują się Polacy w różnych częściach naszego kraju:
Pamiętajmy- dbajmy o swój język ojczysty! My poprzez sposób, w jaki go używamy przekazujemy go kolejnym pokoleniom. Od nas zależy jego przetrwanie.
Poniżej znajdują się linki do przykładowych zabaw z językiem polskim:
https://jutropolski.files.wordpress.com/2019/02/zadanie-1.-krzyzowka-dla-ucznia.pdf
https://jutropolski.files.wordpress.com/2019/02/zadanie-1.-krzyc5bcc3b3wka-klucz.pdf
https://jutropolski.files.wordpress.com/2019/02/trimino-do-wycic499cia.pdf
https://www.szkolneinspiracje.pl/zabawy-jezykowe-na-dzien-jezyka-ojczystego/
https://swz.ijp.pan.pl/
https://www.krzyzowki.edu.pl/generator.php
Przygotowała: Agnieszka Alberska